To nie przypadek, że właśnie teraz malarstwo Młodej Polski powraca do nas z nową siłą. Po prawie stu latach nastroje społeczne i sytuacja polityczna sprawiły, że czujemy potrzebę rewizji dotychczasowych systemów wartości. Ta nowa rzeczywistość prowokuje nas do przyjrzenia się światu oraz naszej w nim roli oraz skłania do zastanowienia się, co jest najważniejsze w osobistym mikro-kosmosie. Widzimy inny świat, patrzymy innymi oczami, ale odczuwamy zjawiska z tą samą wrażliwością. Schemat aktywności twórczej znajdując odmienną formę wyrazu wciąż stawia jednostkę w roli buntownika mierzącego się z prawami systemów.
Dziś przeczytacie o flagowych przykładach malarstwa Młodej Polski. Burzliwe historie artystów, dzieła niedokończone i dynamiczne zwroty akcji tego okresu mogłyby być niejednym scenariuszem dobrego filmu.
Młoda Polska – malarze i ich dzieła
Wśród najczęściej wymienianych malarzy Młodej Polski wymienia się Stanisława Wyspiańskiego, Jacka Malczewskiego, Edwarda Okunia, Władysława Podkowińskiego czy Józefa Mehoffera. Ich dzieła, choć zdecydowanie różniące się od siebie w stylistyce, łączą jednak pewne elementy wspólne dla całego okresu malarstwa Młodej Polski. Bogactwo motywów roślinnych wraz z ich symboliką, liczne nawiązania do motywów mitologicznych, odwołania do kultury folklorystycznej oraz pojawiający się wyjątkowo często motyw postaci kobiecych wraz z całym wachlarzem ich nieodgadnionej i skomplikowanej natury stały się malarskim narzędziem przekazu manifestu pokolenia malarzy Młodej Polski.
Dekadentyzm malarstwa Młodej Polski
Moment rewizji dotychczasowych wartości zwykle wiąże się ze wzrostem pesymistycznych nastrojów – czy to w skali narodów, grup społecznych czy jednostek. Nic dziwnego, że w historycznie przełomowym momencie w dziedzinie sztuki wykrystalizował się nurt określany jako dekadentyzm malarstwa Młodej Polski. Refleksja nad rolą sztuki w życiu ludzi, która katalizowana poglądami szczególnie często cytowanych Nietschego czy Schopenhauera, zdeterminowała kierunek, w którym poszło malarstwo. Obrazy malarzy Młodej Polski nawiązywały często do innych dziedzin sztuki, łącząc w sobie motywy z literatury czy poezji.
Malarstwo polskie – Młoda Polska i symbolizm
Artyści Młodej Polski szukali odpowiedniej formy przekazu swoich emocji, odnajdując ją w symbolu – abstrakcyjnym skrócie myśli, którego interpretacja stała się kluczem do czytania z obrazów. Symboliczne malarstwo pejzażowe i portretowe były lustrem dusz malarzy Młodej Polski. Pełne melancholii sceny z dzieł Malczewskiego oraz zamyślone twarze na obrazach Wyspiańskiego i Boznańskiej są przykładami malarstwa symbolicznego w Młodej Polsce. Ci najsłynniejsi polscy malarze w swoich dziełach posługiwali się metaforami, które tworzyły wyjątkową scenografię malarskich przedstawień.
Impresjonizm w Młodej Polsce
O tym, że podróże kształcą nie trzeba zapewne nikogo przekonywać, ale że mogą zapoczątkować nowy trend w obszarze nurtu w sztuce – to z pewnością nie jest już regułą. W roku 1890 z Paryża do kraju wracają Władysław Podkowiński i Józef Pankiewicz. Nazwalibyśmy ich dzisiaj trendsetterami malarstwa impresjonistycznego w Polsce, bo zachwyceni i zainspirowani obrazami Claude’a Moneta – bez wątpienia najsłynniejszego impresjonisty – stają się polskimi prekursorami tego kierunku w sztuce. Migoczące, sprawiające pozory zmieniającego się światła malarskie kompozycje pozwalają przedstawić ulotność chwil, znów nawiązując do melancholijnych nastrojów epoki.
Obrazy malarzy Młodej Polski dziś
Refleksja nad kondycją świata nie jest domeną tylko i wyłącznie naszych czasów, czy opisanego powyżej okresu w malarstwie. Co natomiast szczególnie ciekawi, to obecny w szeroko definiowanej kulturze powrót do dzieł sztuki okresu Młodej Polski na różnych wymiarach piramidy potrzeb człowieka. Przykładem tego jest wystawa malarstwa zorganizowana przez Muzeum Narodowe w Warszawie pt. Polska. Siła obrazu, którą nadal można oglądać podczas wirtualnego spaceru po wystawie, oraz specjalna kolekcja odzieży Eviva L’arte marki Medicine, będąca „ukłonem w kierunku malarstwa polskiego”. Nic dziwnego, że reprodukcje polskich malarzy okresu Młodej Polski są również jednym z głównych trendów we wnętrzach w tych pełnych niepokoju czasach. Ciekawe, co będzie kolejnym?
