Malarstwo okresu renesansu
Czy tylko odwiedzając muzea, galerie i domy aukcyjne możemy przebywać z włoskimi malarzami renesansu?
Malarstwo włoskiego renesansu
Malarstwo włoskiego renesansu od zawsze współgrało z wnętrzami kościołów, muzeów, galerii i domów aukcyjnych. Miejsca takie jak Luwr, Pinacoteca di Brera, Kaplica Sykstyńska czy Galeria Uffizi nie są jednak jedynymi przykładami obiektów, w których znajduje się malarstwo włoskiego renesansu.
W 1788 roku w naszym rodzimym Krakowie za sprawą Adama Jerzego Czartoryskiego pojawiła się bezcenna „Dama z gronostajem”, stanowiąca trzon kolekcji Izabeli Czartoryskiej. Dziś dzięki temu możemy pochwalić się jedyną w swoim rodzaju kolekcją płócien malarzy włoskiego renesansu. My, mieszkańcy Krakowa mamy też niebywałą możliwość obcowania z artystami włoskiego renesansu na co dzień. Wynurzające się z Rynku Głównego renesansowe Sukiennice, Kaplica Zygmuntowska będąca perłą polskiego renesansu czy zapierające dech w piersiach kamienice to tylko nieliczne przykłady olśniewających, zaskakujących renesansowych zabytków. Czy jednak tylko odwiedzając muzea, galerie i domy aukcyjne możemy mieć dostęp do malarstwa włoskiego renesansu?
Nowy antyk
Chociaż malarstwo włoskiego renesansu pojawiło się w XV wieku w Toskanii niezwykle szybko wywarło ono wielki wpływ na europejskich artystów. Włoscy malarze renesansu zafascynowani pięknem antyku tworzyli coraz bardziej unikatowe opowieści, których głównym tematem było łączenie ze sobą przeszłości z teraźniejszością, historii humanizmu i człowieka.
Najsłynniejsi malarze renesansu włoskiego
Był rok 1478 gdy Leonardo da Vinci, artysta włoskiego renesansu stworzył zjawiskowy „Portret Ginevry di Benci”. Tajemniczy, zamyślony wyraz twarzy kobiety współgrający z uchwyconym w oddali szpalerem drzew stał się wizytówką jednego z najsłynniejszych artystów włoskiego renesansu, niemal tak samo interesującym jak wykonany kilka lat później „Człowiek Witruwiański”. Przenikająca kolejne warstwy papieru brunatna sepia tworzy wyrafinowany męski akt, któremu nie sposób się oprzeć.
Nie sposób zapomnieć także o „Monie Lizie”. Kobiecy portret, jest jednym z najpiękniejszych dzieł malarzy renesansowych. Ikoniczny, nieco zamglony uśmiech postaci powoli wyłania się z ciemnego tła. Stanowi tajemnicę, w której spotyka się namiętność, klasa, estyma i ponadczasowa symbolika. Podobnych wrażeń dostarcza „Jan Chrzciciel”. Postać świętego wynurza się z oparów mgły, a jej uśmiech zdaje się nigdy nie gasnąć. Zupełnie inaczej Leonardo przedstawił św. Hieronima. Drobinki żółtego piasku, chropowate skały i zapach pustynnego powietrza mieszają się ze sobą tworząc jednorodną mozaikę. A może nigdzie ich nie ma? Może postać świętego znajduje się w bliżej nieokreślonej przez zapachy, kolory i smaki przestrzeni? Malarze renesansowi, na czele z Leonardem, chętnie oddawali chropowatą fakturę szat, wychudzone ciała postaci, ale przede wszystkim skrajne emocje wypisane na ich twarzach. To dlatego malarstwo włoskiego renesansu stanowi dziś ucztę dla oczu miłośników wielkich, czasem zapomnianych dziejów.
Dużym zainteresowaniem cieszą się również szkice da Vinci. Na kremowych kawałkach papieru zacierają się granice między wyobraźnią a rzeczywistością, jawą i snem. Magiczne ryciny ukazujące groteskowe głowy, zagajniki drzew i groźnych wojowników są zaproszeniem do nieśmiertelnego świata włoskich malarzy renesansu.
Dzięki Leonardowi malarstwo włoskiego renesansu i malarzy włoskiego renesansu zaczęto kojarzyć z arcydziełami najwyższej jakości.
Michał Anioł to kolejny artysta zasługujący na miano prawdziwego mistrza renesansu. Mimo, że z ogromnych bloków marmuru karraryjskiego wykuwał mięśnie, żyły, ścięgna i twarze modeli, ściśnięte z bólu, rozpaczy, melancholii, chętnie sięgał też po pędzle i farby. Wykonywał nimi najczęściej freski. W ten sposób narodziło się „Stworzenie Adama”, unikatowe i jedyne w swoim rodzaju dzieło. Gigantyczny akt ukazujący Boga Ojca i Adama oswobadza się ze ścian, a wyciągnięty wskazujący palec stał się dla Michała Anioła pretekstem do pokazania piękna ludzkiego ciała.
Arcydzieła w postaci zjawiskowych reprodukcji
Dzięki zachowaniu doskonałej jakości, kunsztownych detali, dbałości o kolor, doskonałe proporcje, reprodukcje malarzy renesansowych może mieć dziś każdy. Czy dzięki temu sztuka włoskiego renesansu zyskuje drugie życie? Oczywiście, że tak! Małe arcydzieła malarzy włoskiego renesansu z naszej galerii pasują do każdego wnętrza, dodają im szlachetności, sprawiają, że stają się one ponadczasowe i wyjątkowe. Wybór idealnej reprodukcji stanowi obok fotografii naszą największą pasję. Naszą chlubą, z której słyniemy jest dobieranie tylko najlepszej jakości kopii oryginałów malarstwa włoskiego renesansu. Stajemy się wraz z Wami poszukiwaczami wspomnień, w których nowoczesność spotyka się z klasycznym pięknem malarstwa włoskiego renesansu.
Reprodukcje obrazów malarzy renesansowych stają się świadkami historii, są opowieściami na temat minionych epok, postaci i zdarzeń. Fascynujące jest to, że wykonane przez Leonarda da Vinci i Michała Anioła dzieła nie straciły na swej popularności. I nic nie zapowiada tego, aby wkrótce miało się to zmienić.
Źródła: G. Legrand, „L’Art de la Renaissance”, Larousse 2004 (wydanie polskie wyd. HPS, Warszawa 2007).
Autor: Małgorzata Giermaz
